تجارت هیدروژن میتواند به ایجاد یک سیستم انرژی متنوع و مقاوم کمک کند و نقش مهمی در کربنزدایی ایفا نماید. در سناریوی 1.5 درجه سانتیگراد آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر (IRENA)، 70 درصد از کاهش انتشار CO2 برای رسیدن به یک سیستم بدون کربن از طریق الکتریکیسازی، افزایش بهرهوری انرژی و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر قابل دستیابی است. هیدروژن میتواند به عنوان یک راهحل مؤثر برای کربنزدایی صنایع سنگین، انتقال و ذخیرهسازی انرژی مورد استفاده قرار گیرد و نقشی اساسی در تحقق کربنزدایی ایفا کند.
برای این منظور، تولید جهانی هیدروژن باید تا سال 2050 نزدیک به پنج برابر افزایش یابد تا 12 درصد از نیاز نهایی انرژی و 10 درصد از کاهش انتشار CO2 را تأمین کند. انتظار میرود که هیدروژن سبز، که از منابع تجدیدپذیر تولید میشود، بخش عمدهای از این تولید را به خود اختصاص دهد.
پتانسیل هیدروژن سبز: فرصتی برای آینده انرژی پاک
هیدروژن سبز به عنوان یکی از کلیدهای مهم در مسیر آینده انرژی پاک، پتانسیل فنی فوقالعادهای دارد. به طوری که پتانسیل تولید جهانی آن تقریباً 20 برابر بیشتر از پتانسیل رشد کل تقاضای انرژی اولیه در سال 2050 تخمینزده میشود. این عدد چشمگیر نشان میدهد که هیدروژن سبز میتواند نقش بسیار بزرگی در تأمین نیازهای انرژی جهانی و کاهش انتشار کربن ایفا کند.
اما یک چالش مهم در این مسیر وجود دارد: چگونگی انتقال هیدروژن از مناطق با هزینه تولید پایین به مناطقی که تقاضای بالایی دارند. این انتقال، اگر بهدرستی مدیریت نشود، میتواند هزینههای زیادی به همراه داشته باشد. بنابراین، برای اینکه تجارت هیدروژن سبز بهصرفه باشد، باید هزینه تولید در مناطق صادرکننده به حدی پایین باشد که بتواند هزینههای انتقال را جبران کند.
استفاده از فناوریهای جدید، بهبود بهرهوری و افزایش مقیاس تولید میتواند به کاهش هزینهها کمک کند و تجارت هیدروژن سبز را به یک گزینه اقتصادی تبدیل کند. اگر این عوامل بهدرستی مدیریت شوند، هیدروژن سبز میتواند به یکی از ستونهای اصلی در تأمین انرژی پاک و کاهش انتشار کربن در سراسر جهان تبدیل شود.
کاهش هزینههای تولید هیدروژن سبز: آیندهای روشن برای انرژی پاک
هزینههای تولید هیدروژن سبز به طور قابلتوجهی کاهش خواهد یافت. ترکیبی از نوآوریهای تکنولوژیکی، افزایش مقیاس تولید و بهینهسازی زنجیره تأمین میتواند منجر به کاهش چشمگیر هزینههای تولید هیدروژن سبز شود. در خوشبینانهترین سناریو، تخمینزده میشود که هزینه تولید هیدروژن سبز از انرژی خورشیدی و ترکیب باد و خورشید در بسیاری از مناطق جهان تا سال 2050 به کمتر از 1 دلار به ازای هر کیلوگرم هیدروژن برسد. این کاهش چشمگیر هزینهها میتواند نقش مهمی در گسترش استفاده از هیدروژن سبز در سراسر جهان ایفا کند.
با این حال، یکی از عوامل تعیینکننده در تجارت هیدروژن، هزینههای انتقال خواهد بود. اگرچه تولید هیدروژن سبز بهصرفهتر میشود، اما هزینههای انتقال آن از مناطق تولید به مناطق با تقاضای بالا میتواند تأثیر زیادی بر قیمت نهایی داشته باشد. بنابراین، مدیریت بهینه هزینههای انتقال نیز برای تحقق پتانسیل کامل هیدروژن سبز ضروری خواهد بود. این تحولات نشاندهنده آیندهای روشن برای هیدروژن سبز به عنوان یک منبع انرژی پایدار و مقرونبهصرفه است، که میتواند به تحقق اهداف کربنزدایی در سراسر جهان کمک کند.
تأثیر هزینههای انتقال بر تجارت هیدروژن
هزینههای انتقال نقش بسیار مهمی در تجارت هیدروژن دارند. پیشبینی میشود که تا سال 2050، نیمی از هیدروژن تولید شده میتواند از طریق خطوط لوله گاز که به طور عمده بازطراحی شدهاند، منتقل شود. این روش میتواند هزینههای انتقال را به طور قابلتوجهی کاهش دهد. هزینههای انتقال از طریق این خطوط لوله حدود 0.10 دلار به ازای هر کیلوگرم برای هر 1000 کیلومتر تخمینزده میشود و این گزینه برای مسافتهای کمتر از 3000 کیلومتر، بهصرفهترین خواهد بود. در مقایسه، انتقال از طریق خطوط لوله جدید دو برابر گرانتر خواهد بود.
نیمه دیگر تجارت جهانی هیدروژن میتواند به صورت آمونیاک حمل شود. بیش از 120 بندر در حال حاضر زیرساختهای آمونیاک دارند و 10 درصد از تولید جهانی آمونیاک به صورت بینالمللی تجارت میشود. این روش انتقال، به ویژه برای مسیرهای طولانیتر، میتواند راهحلی مؤثر و اقتصادی باشد.
توسعه تجارت جهانی هیدروژن در بازارهای منطقهای
حدود سهچهارم تقاضای جهانی هیدروژن تا سال 2050 به صورت داخلی تولید و مصرف خواهد شد، در حالی که یکچهارم باقیمانده میتواند از طریق تجارت بینالمللی در بازارهای منطقهای تأمین شود.
شرکای اصلی تجاری اروپا شامل شمال آفریقا و خاورمیانه هستند، در حالی که استرالیا عمدتاً به تأمین نیاز بازار آسیایی میپردازد. بازار درونمنطقهای آمریکای لاتین نیز قابل توجه است و برخی از صادرات به اروپا انجام میشود. علاوه بر این، 70 درصد از آمونیاک تجاری به عنوان مواد اولیه و سوخت استفاده میشود و نه برای تبدیل مجدد به هیدروژن. این نکته نشان میدهد که انتقال مشتقات هیدروژن، مانند آمونیاک، میتواند گزینهای مؤثرتر برای تجارت باشد.
تجارت جهانی هیدروژن با توجه به کاهش هزینههای تولید و بهبود فناوریها، میتواند به یک گزینه اقتصادی و پایدار تبدیل شود. هرچند هزینههای انتقال همچنان چالش مهمی به شمار میآید، مدیریت بهینه این هزینهها و استفاده از فناوریهای نوین میتواند تجارت هیدروژن سبز را به یکی از ستونهای اصلی تأمین انرژی پاک در آینده تبدیل کند. هیدروژن سبز با پتانسیل بالا و کاهش هزینههای تولید، فرصتی طلایی برای کاهش انتشار کربن و پیشرفت به سوی انرژی پایدار به شمار میآید.
مراجع